در این نظرسنجی درباره رخداد‌های غیرفرهنگی روی سکو‌ها چهار پرسش مطرح شده که در هیچ کدام به انفعال و ضعف برنامه نود نسبت به امر فرهنگ به عنوان دلیل حوادث تلخ روی سکو‌ها اشاره نشده است، گویی برنامه نود به عنوان یک رسانه در سطح ملی رسالت فرهنگی برای خود قائل نیست و اساسا هیچ وظیفه‌ای روی دوش خود احساس نمی‌کند. جالب است که در سؤالات طرح شده غلبه رویکرد‌های امنیتی بر راهکار‌های فرهنگی به وضوح دیده می‌شود یعنی برنامه‌ای که مجری آن همواره و در مواقع مختلف درباره مسائل مختلف با ژست‌های صلح‌طلبانه سعی می‌کند از زمین و زمان ایراد بگیرد و به عنوان نماینده صلح‌طلبی و مدارا و منش فرهنگی ابراز عقیده کند، همچنین در خصوص آشوب‌ها و بی‌اخلاقی تماشاگرنما‌ها تلویحاً توصیه‌های امنیتی و برخورد پلیسی را توصیه می‌کند و معلوم است که از دل پرسش‌هایی که در خوش‌بینانه‌ترین حالت غیرکارشناسانه تنظیم شده رویکرد پلیسی به عنوان بهترین راهکار از سوی مخاطبان انتخاب شود.
چهار سؤال ترتیب داده شده در نظرسنجی مورد ذکر از این قرار است: کوتاهی فدراسیون فوتبال در جریمه و محدودیت، عدم ساماندهی هواداران و قدرت زیاد لیدرها، ضعف در کنترل عدم شناسایی و برخورد با تماشاگران مختلف، تاثیر مسائل اجتماعی روی رفتار تماشاگران. این‌ها پرسش‌هایی است که در نظرسنجی برنامه نود مطرح شده است، اما این برنامه هیچ گزینه‌ای درباره کوتاهی برنامه پرمخاطب و پردرآمد خود لحاظ نکرده است تا یک وقت در معرض قضاوت مخاطبان قرار نگیرد. برنامه نود ترجیح می‌دهد درباره عمل نکردن به تکالیف فرهنگی‌اش درباره ورزش فوتبال اساساً در معرض هیچ قضاوتی نباشد. نظرسنجی این برنامه پردرآمد را از این حیث می‌توان انحراف افکار عمومی تلقی کرد. عادل فردوسی پور همواره و طی سال‌های اخیر به خود اجازه داده در برنامه نود به هر موضوع بی‌ربطی ورود کند. برای مثال با جواد ظریف، وزیر خارجه کشور بدون هماهنگی گفت و گوی اختصاصی می‌کند و برای انتشار آن سازمان را تحت فشار قرار می‌دهد. شهاب الدین حسینی یا محسن تنابنده را به برنامه‌اش دعوت می‌کند و درباره سینما و ارتباط آن با فوتبال با آن‌ها گپ می‌زند. همه این‌ها به بهانه پرمخاطب بودن برنامه اتفاق می‌افتد ولی وقتی سخن از ارتقای فرهنگ تماشاگران پیش کشیده می‌شود مغز تهیه کننده و شورای سیاستگذاری شبکه و دوستان دیگر تقریبا هنگ می‌کند که خدایی نکرده ورود به این ماجرا از دایره مخاطبان این برنامه کم نکند هرچند با کمی خلاقیت می‌توان ایده‌های عامه‌پسندی برای ارتقای فرهنگ تماشاگران اتخاذ کرد. جالب است که عادل فردوسی پور در مقاطعی تلویحا و تصریحا ژست حمایت از ورود بانوان به ورزشگاه‌ها می‌گیرد، اما هیچ گاه از خود این سؤال را نمی‌کند که برنامه متمول او چقدر برای سالم‌سازی سکو‌ها کار کرده است. جو فرهنگی حاکم روی سکو‌هاچه اندازه برای حضور بانوان مهیاست. این را همه می‌دانند که برنامه نود صرفاً به واسطه اتکا بر حواشی مستطیل سبز تولید می‌شود و سؤال جدی این است که آیا این کافی است؟
برنامه نود طی نزدیک به دو دهه سابقه هرگز دغدغه ارتقای فرهنگ تماشاگران را جزو شرح وظایف خود تعیین نکرده است و برای همین این مسئله حتی جزو اولویت‌های دست‌چندم برنامه هم تعریف نشده است.
به نظر می‌رسد با بروز رخداد‌های تلخ اخیر روی سکو‌های ورزشگاه‌های فوتبال ضروری است برنامه نود پس از نزدیک به دو دهه از فعالیت رسانه‌ای خود تجدید نظر جدی در قالب و شکل برنامه به نفع فرهنگ تماشاگران ایجاد نماید. هر چند ضعف این برنامه در فرهنگ‌سازی فقط به تماشاگران فوتبال خلاصه نمی‌شود و در زمینه فرهنگ حاکم بر فضای فوتبال نیز نمی‌توان کارنامه موفقی مشاهده کرد. زمان آن فرارسیده تا کارشناسان رسانه درباره یکی از پرمخاطب‌ترین برنامه‌های رسانه ملی و نقش فرهنگی آن جرئت به خرج داده و زمینه ارتقای کیفی آن را رقم بزنند.
ارسال نظر